دوره 10، شماره 44 - ( 1401 )                   جلد 10 شماره 44 صفحات 250-217 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.13921/CFL.10.44.217
‎ 20.1001.1.23454466.1401.10.44.9.4

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
The Reflection of Pilgrimage Rituals and the Condition of Pilgrims in the Razavi Praises of the Safavid Period. CFL 2022; 10 (44) :217-250
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-62178-fa.html
تسلیم جهرمی فاطمه. بازتاب آیین‌های زیارت و احوال زائران در مدایح رضوی دوره صفوی. فرهنگ و ادبیات عامه. 1401; 10 (44) :217-250

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-62178-fa.html

بازتاب آیین‌های زیارت و احوال زائران در مدایح رضوی دوره صفوی
فاطمه تسلیم جهرمی
دانشگاه جهرم
چکیده:   (1247 مشاهده)
مدایح رضوی دورۀ صفویه در کنار مدح و منقبت، فواید تاریخی و اجتماعی نیز دارند و از میان آن‌ها، پاره‌ای از رسوم اجتماعی، آداب زیارت و احوال زائران حرم امام رضا(ع) را در دو قرن دهم تا دوازدهم می‌توان دریافت. براساس یافته‌های این تحقیق، در این مدایح برخی آداب و سنن زیارت، مثل: روشنایی، تعطیر، تابوت‌گردانی، بست‌نشینی، آستان‌بوسی، اقامه نماز مستحبی در حرم رضوی، شفاعت‌خواهی و ... آمده است. یکی دیگر از نکات شایسته توجه در شفاعت‌خواهی در مدایح رضوی این دوره، ابراز حاجات و خواسته‌های مادی و معنوی و به نوعی قطعات تقاضایی شعرا به درگاه امام هشتم است که در شعر این دوره، با عنوان «تخلص به مدح شاه خراسان یا امام رضا(ع)» آمده‌اند. درباره احوال زائران نیز به نکاتی چون: ازدحام زوّار، سر و روی خاک‌آلود زائران، شکستن دست و پای زائران بر اثر ازدحام، دفن‌ تعداد زیادی از مردم در حرم و ... در این مدایح اشاره شده که بیانگر وضعیت اجتماعی حرم رضوی در آن دوران است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی نشان می‌دهد آیین‌های زیارت حرم رضوی و احوال زائران در مشهد در دورۀ صفوی چگونه بوده و در مدایح رضوی به چه صورتی منعکس شده است. بازتاب این رسوم نشان‌دهنده این موضوع است که شعر این دوره پشتیبان و ادامه خط فکری و سیاست مذهبی صفویان در برابر رقبای سنی مذهبی چون ازبکان و عثمانیان بوده است.
 
واژه‌های کلیدی: دوره صفوی، مدایح رضوی، امام رضا(ع)، زائران، زیارت.
متن کامل [PDF 884 kb]   (1080 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: ادبیات عامه
دریافت: 1400/12/8 | پذیرش: 1401/3/10 | انتشار: 1401/3/2
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.