دوره 10، شماره 43 - ( 1401 )                   جلد 10 شماره 43 صفحات 270-241 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.13921/CFL.10.43.241
‎ 20.1001.1.23454466.1401.10.43.9.2

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
The Representation of Mythical Pattern of Cosmic Battle in the Traditional Iranian Performances. CFL 2022; 10 (43) :241-270
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-59936-fa.html
شریعت سید اشکان، نجار اسماعیل، مختاباد امرئی سید مصطفی. بازتاب الگوی اساطیری نبرد کیهانی در نمایش‌های سنتی ایران. فرهنگ و ادبیات عامه. 1401; 10 (43) :241-270

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-59936-fa.html

بازتاب الگوی اساطیری نبرد کیهانی در نمایش‌های سنتی ایران
سید اشکان شریعت1 ، اسماعیل نجار1 ، سید مصطفی مختاباد امرئی 1
1- دانشگاه تربیت مدرس
چکیده:   (1277 مشاهده)
اندیشه ثنویت و به‌تبع آن الگوی اساطیری پیکار کیهانی یکی از اصلی‌ترین درون‌مایه‌های دینی ایرانیان شمرده می‌شود که هم در محتوا و هم در ساختار اجرایی سنت‌های نمایشی ایران قابل‌مشاهده است. در این طرح اسطوره‌ای دو شخصیت با سرشتی متضاد یا هدفی متعارض با یکدیگر به جدال می‌پردازند و در نتیجه آن نوعی آفرینش همچون رهایی آب، رهایی از اسارت یا به‌طور کلی حرکت از آشوب به نظم و هم‌چنین باروری جهان اتفاق می‌افتد. ما در برخی سنت‌های نمایشی ایرانی شاهد بازتاب پیکار کیهانی هستیم، پیکاری که به‌شکلی نمادین واقعه ازلی اسطوره‌ای را به نمایش درمی‌آورد و از طریق این الگوی قابل تقلید، اشخاص، اشیا و مکان نمایش از خود فراتر رفته و هر جزء آن به تجلی امر مقدس بدل می‌شود. در این مقاله تلاش شده است تا با بهره‌گیری از ریشه‌های اساطیری و بررسی تجلی امر قدسی موجود در این‌ گونه‌های نمایشی در چارچوب نظری تاریخ‌نگاری نوین میرچا الیاده، به نمایش‌های سنتی ازجمله «سخنوری»، «دئیشمه آشیق‌ها»، «پهلوان‌کچل» و نمایش‌های مرتبط با «میرنوروزی» نگاهی تحلیلی انداخته شود و مطالعه شود چگونه این الگو، و به‌طور اخص مسئله پیکار، در نمایش‌های سنتی بازنمایی شده و به‌مثابه نوعی ضرورت اعتقادی و زیستی در فرهنگ عامه موردتوجه واقع شده است.
 
واژه‌های کلیدی: اسطوره‌شناسی، آیین، نمایش آیینی، فرهنگ عامه، نمایش در ایران، ثنویت ایرانی.
متن کامل [PDF 1026 kb]   (1070 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: اسطوره شناسی
دریافت: 1400/8/17 | پذیرش: 1400/12/8 | انتشار: 1400/12/23
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.