1- دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه تهران، پردیس البرز ، s.r.ebrahimi@gmail.com
2- دانشیار ادبیات انگلیسی، گروه زبان انگلیسی دانشگاه تهران
چکیده: (3281 مشاهده)
روایتهای عامیانه نقش تأثیرگذاری در برساخت هویتی و جنسیتی فرد و سوژه در جامعه دارد، بهطوری که ارزشهای فرهنگی جامعه که عمدتاً از سوی گفتمان حاکم فرهنگی تبین میشود، با بازتاب آنچه فوکو «رژیم حقیقت» میخواند سعی دارد تا هژمونی فرهنگی غالب و نظام خوب و بد را در قالب آموزههای روایتهای عامیانه برای آحاد جامعه تعریف نماید. در این مقاله، ابتدا دو روایت عامیانۀ منطقۀ خراسان با نامهای «زن سنگی» و «زهره: دختر لال»
ـ که در رمان آشپزخانهای به رنگ زعفران نوشتۀ یاسمین کرودر به زبان انگلیسی نقل شده است ـ به خواننده معرفی میشود و با بررسی تصویر ارائهشده از سوژۀ مؤنث در این دو داستان عامیانه، بازتاب گفتمان غالب و هژمونی فرهنگی مردسالارانه در روایتهای عامیانه واکاوی میشود تا چگونگی بازتاب اجتماعی آنها در برساخت هویت سوژۀ مؤنث بررسی شود. همچنین، تلاش نویسندگان زن معاصر برای به چالش کشیدن این هژمونی و برساخت هویتی و جنسیتی جدید با خلق فضای بینابینی فرهنگی تأکید شده است. این جستار با مطالعۀ یکی از آثار ادبیات مهاجرت ایران که نقل ادبیات عامیانه را دستاویزی قرار داد که هژمونی فرهنگی را منعکس کند، سعی دارد تا نقش ادبیات عامیانه را در بازتاب چگونگی شکلگیری سنتی هویت یادآور شود و فضایی بینابینی فرهنگی برای برساخت هویتی زن معاصر را فراهم کند که در آن سوژۀ مؤنث فارغ از سیطرۀ هژمونی فرهنگی غالب میتواند هویت خود را بهطور مستقل شکل دهد و صدایی برای شنیده شدن داشته باشد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه خراسان دریافت: 1398/9/3 | پذیرش: 1398/11/8 | انتشار: 1398/12/10