فرهنگ و ادبیات عامه، جلد ۶، شماره ۱۹، صفحات ۴۷-۶۹

عنوان فارسی بی‌دستار شدن، اشکال و دلایل
چکیده فارسی مقاله کارکردهایی نظیر حفظِ تن از آسیب‌های محیطی، الزامات عرفی و ظرفیت‌های نمادین، سبب شده است که لباس در زندگی آدمی، اهمیتی چشمگیر و اجتناب‌ناپذیر داشته باشد. براساس چنین اهمیتی، تهیۀ پوشاک متناسب با هریک از اعضای بدن و ظهورِ ملبس در انظار عمومی، بسیار مورد توجه بوده است. در این راستا، «سر» نیز که بالاترین و یکی از مهم­ترین اعضای بدن است، همواره با سرپوش‌هایی همچون «دستار» و کلاه پوشانده می‌شد. در پوشیدن چنین پوشاکی نیز، الزاماتِ عرفی نافذ بوده و هر نوع سربرهنگی در حالات عادی  ناهنجاریِ فاحش محسوب می­شده است. با وجود چنین اهمیتی، توجه به منابع نشان می‌دهد که گاه دستار از سر برداشته می‌شده است. این نوشتار مشخصاً در پی آن است که با توجه به منابع گوناگون، اشکال و علل بی‌دستار شدن را ذکر و بررسی کند. بررسی‌های صورت­گرفته نشان می­دهد که درمجموع، بی‌دستارشدن یا به دستِ شخصِ دستاربند و به خواست وی روی می‌داده یا عاملی بیرونی، علی‌رغم میل دستاردار، به این کار دست می‌زده است. عللی چون بروز هیجانات، فروش (در تنگدستی)، بخشش، استغفار و انتقال قدرت به شکل‌گیری نوع اول دستاربرداری منجر ‌شده و سرقتِ دستار و مجازات دستاربند نیز، علل برداشتن دستار در شکل دوم آن است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله لباس، سرپوش، دستار، بی‌دستار شدن

عنوان انگلیسی Disrobing, forms and Reasons
چکیده انگلیسی مقاله Clothes with functions such as keeping body from environment hurts, traditional requirements and symbolic capacities play an inevitable and crucial role in human life. Therefore, preparing appropriate clothing for each body organs and proper wearing in public places have been of great importance. The same is true about head wearing, since head is one of the most critical organs of the body. It has been usually covered by hat and turban or scarf. This kind of wearing has been a prevalent requirement; and uncovered head was considered a tremendous abnormality. Despite of the turban importance, a survey in the literature reveals that it has not been used in some occasions. This paper attempts to determine and assess the reasons and forms of disrobing. The findings of the study showed that disrobing happened by one's own will or it was a compulsion imposed by the external factors, despite of one's preference. The reasons for head wearing are: sentiments and excitation, sale (poverty), retraction, gift and handles, and power transition. On the other hand, reasons for head disrobing are: turban and scarf theft, and punishment of those who wear scarf.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Cloths, Head wearing, Turban, Disrobing.

نویسندگان مقاله سید جلال موسوی | سید جلال موسوی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور


نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-11-12575-1&slc_lang=fa&sid=11
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات