فرهنگ و ادبیات عامه، جلد ۸، شماره ۳۲، صفحات ۱-۲۴
عنوان فارسی بازنمایی نقش زن در داستان‌های عامۀ ترجمۀ فرج بعد از شدت
چکیده فارسی مقاله بخش عظیمی از فرهنگ و ادب عامۀ کهن فارسی که عمدتاً شفاهی بوده، به­دلیل سیطرۀ ادبیات اشرافی ازبین رفته؛ اما همین اندک که به­دست ما رسیده است، مدیون ادب اشرافی
به­ویژه آثار روایی مانند ترجمۀ کتاب فرج بعد از شدت هستیم. چه از رهگذر این آثار،
تجربه­های زیستی منحصربه­فردی از فرهنگ عامه به­دست ما رسیده ­است. چنین آثاری بستر مناسبی برای بررسی بازتاب­های فرهنگی در زمینه­های گوناگون ازجمله مباحث مربوط به زنان است. در این پژوهش، بر بازنمایی نقش زن در حکایت «دختر نباش»، تلاش کردیم با خوانشی جدید از این حکایت، نشان دهیم به متونی که تاکنون عموماً نگاه فرمالیستی صرف شده است، می­توان از منظر دیگری نیز نگریست. در این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی با تکیه بر نظریۀ فرکلاف، «دختر نباش» در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین، بررسی شد و نشانه­های قدرت و عاملیت زن نشان داده شد. از رهگذر این پژوهش، با محوریت کنش و حضور زن، به این نتیجه رسیدیم که زن در فرج بعد از شدت هر چند حضور زیادی ندارد؛ ولی هنگام ایفای نقش، مظهر شهامت است و جسورانه علیه سنت‌های مذکرانه عصیان می­کند و تابوها را می­شکند. در این حکایت، اگرچه نابرابری قدرت بین زن و مرد مشهود است؛ ولی با دقت در لایه­های پنهان متن می­توان دید خلاف ادب اشرافی که مذکر است، زنان هم به منابعی از قدرت دسترسی دارند و با شیوه­های خاص سعی در چیرگی بر هژمونی مردسالاری محیط و پیش­برد اهداف خود دارند. در­پایان، نقش فاعلی زن در شکل­گیری روند روایت، تبیین و نشانه­های قدرتش در متن نشان داده شده ­است.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله زن، عاملیت، فرج بعد از شدت، دختر نباش، تحلیل گفتمان انتقادی، فرکلاف، ادب عامه
عنوان انگلیسی Representation of Woman’s Role in Folk Story of Faraj Ba’ad Az Sheddat
چکیده انگلیسی مقاله Persian folk culture and literature, largely oral literature, has been mostly forgotten due to the dominance of aristocratic literature, but what is left of it is also because of the same aristocratic literature, especially for the narrative works such as Faraj Ba’ad Az Sheddat. Through these works, we have access to unique experiences of folk culture. Such folk narrative prose texts are appropriate bases for examining the cultural reflections in various contexts, including issues related to women’s status. This study tries to employ a new approach on the ancient prose, and further show that the same narratives have been considered from the formalistic approach so far, but new points of view and perspective could be employed as well. To this aim, the critical discourse analysis approach based on the theory of Fairclough was applied on the sample text at three levels of description, interpretation, and explanation. This research seeks to demonstrate power of women and its cause. The study, focusing on the women's role, agency, and presence and engagement, shows that despite their minor significance, a woman is a symbol of courage in the aftermath of severity, while in the story, the woman, audacious and brave, rebukes against traditions and breaks taboos. As a result, it was concluded that women have an active and powerful role in this text, and their leading role as an agent in the formation of story is evident. Although there is an unequal power relation between men and women, reading between lines, it could be claimed that unlike aristocratic male-dominant discourse, women have sources of power as well. They react against the particular hegemony to achieve their specific goas. Finally, it was found that the agentive role of the women plays a key part in the formation of narrative and explanation of their sources of power.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Woman, agency, Faraj Ba’ad Az Sheddat, Dokhtar-e Nabbash, critical discourse analysis, Fairclough, folk literature
نویسندگان مقاله شیوا کمالی اصل | Shiva Kamali Asl
Faculty Member of Persian Language and Literature, Azad University, Garmsar Branch
عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد واحد گرمسار

حبیب الله عباسی |
تربیت معلم

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-49265-5&slc_lang=fa&sid=11
فایل مقاله دریافت فایل مقاله
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی اصیل
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات