فرهنگ و ادبیات عامه، جلد ۷، شماره ۲۷، صفحات ۱۱۱-۱۳۷

عنوان فارسی دوبارکه بغ‌بانویی در پیکر عروسک؛ بازجست آیینی نمایشی در کتاب نشوار المحاضرۀ تنوخی
چکیده فارسی مقاله دوبارکه نام عروسکی است که قاضی تنوخی، ادیب عربی­نویس سدۀ چهارم هجری، در کتاب نشوار المحاضره و أخبار المذاکره، از آن یاد می­کند. از گزارش خُرد تنوخی برمی­آید که ساختن این عروسک در بغداد و بر بام نهادنش در شب نوروز با آیین­های کهن سال نو به­ویژه با آیین ازدواج مقدس در پیوند است. این جستار می­کوشد با تکیه بر نشانه­های یافت­شده در بازگفت تنوخی و نیز به یاری نشانه­های برون­متنی ـ جشن سال نو در بابل و آیین­های عروسکی باران­کرداری در ایران ـ از چیستی دوبارکه و پیوندش با بغ­بانوی باروری پرده بردارد و چگونگی برگزاری این آیین فراموش­شده را بشناساند. مهم­ترین یافتۀ این کاوش آن است که باشندگان بغداد نمایشی آیینی را بر پا می­دارند و دوبارکه ایزدبانوی باروری است که طی این آیین در پیکر عروسک نمایانده می­شود. از این رو می­توان دوبارکه و آیین او را همچون میرنوروزی در جرگۀ نمایش­های آیینی نوروز جای داد.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عروسک دوبارکه، نشوار المحاضره، آیین عروسکی، نوروز، آیین ازدواج مقدس، ایزدبانوی باروری، اناهیتا

عنوان انگلیسی Dobārkeh”; a Goddess in the Body of Puppet: A Theatrical-Ritual Investigation into Nashvar al Mohazirah by Tanoukhi
چکیده انگلیسی مقاله In his book; Nashvār al Mohāzirah and Akhbār al Mozākerah, Tanoukhi – the judge and Arabic literary writer speaks about a puppet called “Dobārkeh”. This short report shows well how this puppet is made in Baghdad and is placed on the housetop at Nowrouz night-the ritual which is closely tied to the ancient ceremony of new year especially saint marriage. By relying on the evidence gathered from Tanoukhi’s re-interpretation and extra textual signs of New Year in Babylon and puppet rituals of Iran, this paper tries to unveil the nature of “Dobārkeh” and its link to the goddess of fertility. The most important result of this research is that Baghdad’s inhabitants hold this ceremony and “Dobārkeh” is the goddess of fertility represented in the body of this puppet. Therefore, it is possible to take into account   “Dobārkeh” and its rituals in the same vein as Nowrouz theatrical rituals.
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Dobārkeh”, Nashvār al Mohāzirah, Nowrouz, Saint Marriage ceremony, Fertility goddess, Anāhita

نویسندگان مقاله سمیه السادات طباطبایی | Somayeh Al-sadat tabatabaie
Iran, Bojnord,Kosar University of Bojnord.
ایران، بجنورد، دانشگاه کوثر بجنورد، دانشکدۀ علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات عربی.


نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-13821-3&slc_lang=fa&sid=11
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی اصیل
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات