Sehatqholfard M, Abeddoost H, Kazempoor Z. Transtextual Reading of Gilan's Holy Shrine Painting and Reverse Glass Painting in the Zand and Qajar Period with Emphasize on Forgery and Transposition Relation. CFL 2024; 12 (58) :133-172
URL:
http://cfl.modares.ac.ir/article-11-72311-fa.html
صحت قول فرد منیر، عابددوست حسین، کاظمپور زیبا. خوانش ترامتنی نقاشی بقاع متبرکۀ گیلان و نقاشی پشت شیشه (زند و قاجار) با تأکید بر رابطۀ فورژی و جایگشت. فرهنگ و ادبیات عامه. 1403; 12 (58) :133-172
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-72311-fa.html
1- دانشگاه گیلان، دانشکده هنر و معماری
2- دانشگاه گیلان، دانشکدۀ هنر و معماری ، habeddost@guilan.ac.ir
3- دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده: (785 مشاهده)
نقاشیهای بقاع متبرکۀ گیلان همانند نقاشیهای مذهبی پشت شیشه از هنرهای مذهبی دورۀ قاجار است که برای عامۀ مردم با تشویق حکومتها در جهت هدایت افکار عمومی رشد کرده است. میان این نقاشیها از حیث اعتقادات مذهبی شیعه و خاستگاه اجتماعی هنرمندان، وحدت سبک در روایت و تصویرگری قابل مشاهده است. ترامتنیت یکی از نظریههای مهم در زمینههای ادبی و هنری است که توسط ژرار ژنت مطرح شده است. ژنت در ترامتنیت به روشهای گوناگونی پرداخته است که یک متن توسط آن مخاطبش را به یادآوردی متن پیشین دیگری هدایت میکند. پرسش اصلی تحقیق این است که کدام مؤلفههای بهکار رفته در نقاشی پشت شیشه و نقاشی بقاع متبرکه از رابطۀ همانگونگی و تراگونگی برخوردارند. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و روش گردآوری مطالب کتابخانهای از طریق یادداشتبرداری و تصویرخوانی است. تجزیه و تحلیل دادهها کیفی است. یافتهها حاکی از این است که میان نقاشیهای بقاع متبرکه و نقاشیهای پشت شیشه رابطۀ همانگونگی و تراگونگی همزمان برقرار است. همانگونگی در کاربست عناصر بصری و دلالتهای معنایی، از نوع فورژی با کارکرد جدی و تقلید از فرم و محتوای پیشمتن و تراگونگی از نوع جایگشت در ساختار بصری و دلالتهای معنایی دارای کارکردی جدی در بیشمتن است. در نقاشیهای بقاع متبرکۀ گیلان، نقاش با حذف عناصر، افزایش عناصر و تغییر مضمون، سبب آفرینش مفاهیم تازه شده است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
هنرهای عامه دریافت: 1402/8/27 | پذیرش: 1403/3/3 | انتشار: 1403/7/1