دوره 11، شماره 52 - ( 1402 )                   جلد 11 شماره 52 صفحات 61-29 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23454466.1402.11.52.1.9

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sepahi M A. Negative Teachings in Some Persian Proverbs. CFL 2023; 11 (52) :29-61
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-71508-fa.html
سپاهی محمداکبر. آموزه‌هایی منفی در ضرب‌المثل‌های فارسی. فرهنگ و ادبیات عامه. 1402; 11 (52) :29-61

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-71508-fa.html

آموزه‌هایی منفی در ضرب‌المثل‌های فارسی
محمداکبر سپاهی
دانشگاه ولایت ، m.sepahi@velayat.ac.ir
چکیده:   (1041 مشاهده)
مَثَل‌های فارسی از کهن‌ترین نمونه‌های ادبی ایران هستند که از روزگار باستان تا به امروز الهام‌بخش گفتار و رفتار مردم این سرزمین بوده‌اند و با توجه به اینکه در پیدایش آن‌ها، ذوق، قریحه، دانش و تجربۀ لایه‌های گوناگون اجتماع نقش داشته، پذیرش و رواج عمومی آن‌ها نیز زیاد بوده است. پژوهش در مَثَل‌های هر جامعه، به شناختی بهتر دربارۀ جنبه‌های مختلف زندگی و فرهنگ آن جامعه کمک می‌کند و از این طریق لایه‌های مغفول‌ماندۀ فرهنگ عمومی، به‌صورت دقیق‌تر بررسی خواهد شد. برخی از عادت‌های ناپسند یا آموزه‌های ناصواب فرهنگی از طریق مثل‌ها، در زبان، ساری و جاری می‌شوند. این کارکرد ضرب‌المثل‌ها را می‌توان آموزه‌های منفی آن‌ها دانست. این مقاله، چنین جنبه‌ای را در مثل‌های فارسی بررسی کرده و ضمن تأکید بر آموزه‌های نیک موجود در بیشتر ضرب‌المثل‌های فارسی به نمودهای بدآموزی یا آموزه‌های منفی برخی دیگر از آن‌ها پرداخته است. شوخی ریشخندگونه با سرزمین‌ها و اهالی هر سرزمین یا اقوام و قبایل، برخورد با دیگریِ دینی و اعتقادی، تحقیر برخی از وضعیت‌های جسمانی، ریشخند برخی از نقش‌های خانوادگی و به‌ویژه نقش‌های زنانه، تقدیرگرایی‌های کاملاً منفعلانه، توجیه خوی‌های ناپسندی چون خودرأیی و شوخی تمسخرگونه با برخی از نام‌های خاص و نظایر این آموزه‌های منفی را در مثل‌ها فارسی می‌توان دید.
 
واژه‌های کلیدی: مَثَل، ضربالمثل، ادبیات عامه، نیک‌آموزی، بدآموزی
متن کامل [PDF 373 kb]   (1631 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: ادبیات عامه
دریافت: 1402/1/15 | پذیرش: 1402/3/24 | انتشار: 1402/6/31
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.