دوره 10، شماره 48 - ( 1401 )
جلد 10 شماره 48 صفحات 106-71 |
برگشت به فهرست نسخه ها
هامون مهدوی1 
، محمدعلی خبری 2
، محمدعلی خبری 2
1- دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی
2- دانشکدۀ هنر جهاد دانشگاهی ، khabari@qiu.ir
2- دانشکدۀ هنر جهاد دانشگاهی ، khabari@qiu.ir
چکیده: (678 مشاهده)
متفکران نظریۀ بینامتنیت ناظر بر معنای جدیدی از متن بودند که هیچ متنی بدون پیش‌متن نیست، این‌که متن نظامی بسته، مستقل و خودبسنده نیست و هر متن خاطرهای از متون دیگر است. در این پژوهش به بررسی آیین و نمایش در مراسم «تیرماسیزه شو» در مازندران و عوامل زمینه‌ساز آن پرداخته و با درنظر گرفتن این آیین همانند یک متن، با استفاده از ترامتنیت ژنت به بررسی شیوه‌های تأثیر این آیین از متون پیشین (بیش‌متنیت) و همحضوری متون مختلف در اجرای این آیین (بینامتنیت) پرداخته می‌شود. هدف از این پژوهش، مطالعۀ چگونگی ارتباط میان آیین و نمایش است و درصدد پاسخ به این پرسش است که: همحضوری آیین و نمایش در مراسم تیرماسیزه شو از جنبۀ ترامتنیت چگونه است؟ مقاله به شیوۀ توصیفی تحلیلی و با رویکرد ترامتنیت ژنت انجام شده و شیوۀ جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای است. بر این فرضیه تأکید می‌شود که در مناسبات ترامتنی «مراسم تیرماسیزه شو»، همحضوری نظام‌های مختلفی مانند نظام نمایشی و آیینی با پیش‌متن برگرفته از بُن‌مایه‌های اساطیری است. کنش «سه کارکردی» یا «کنش سه‌گانه» مبنی بر حکمرانی، سلحشوری و باروری در این آیین قابل‌بررسی است. نبرد عملی خیر و شر نمایشی از مبارزۀ تیشتر با دیو خشک‌سالی است. همچنین جلوهای از نبرد با دیو، دشمن خدایان نباتی و گیاهان است. «لال» را میتوان ادامۀ زندگی آرش در قالب نمادی گیاهی دانست که هستی، زاد و ولد و حیات را برای مردم به ارمغان میآورد.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه گیلان و مازندران
دریافت: 1401/4/25 | پذیرش: 1401/11/18 | انتشار: 1401/11/22
دریافت: 1401/4/25 | پذیرش: 1401/11/18 | انتشار: 1401/11/22
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |