دوره 8، شماره 36 - ( 1399 )
جلد 8 شماره 36 صفحات 218-191 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشیار دانشگاه ولی عصر«عج» رفسنجان ، hzer1345@yahoo.com
2- کارشناس ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ولی عصر«عج»
2- کارشناس ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ولی عصر«عج»
چکیده: (1884 مشاهده)
هفتکشور نوشتۀ فخری بن امیر هروی، اثری روایی است که یک «مقدمه»، هفت «منزل»، هفت «کشور» (اقلیم) و شش «مسافت» (= شش فاصلۀ میان هفت اقلیم) را دربر دارد. نویسنده در قسمت مقدمه، از صفات انسان کامل و برخی از صفات پسندیده سخن گفته و در کشورها و مسافتها به سیاست و کشورداری، بحث دربارۀ پادشاهان و وزیران، مراتب آنان، بایست‌های هر یک از این مراتب و همچنین مطالب تاریخی پرداخته است. این کتاب نمونۀ بارزی در زمینۀ اخلاق و سیاست به روش نقل حکایت با نثری ادیبانه و منشیگرایانه است که در قرن دهم هجری نوشته شده است. در این پژوهش اسلوب و الگوهای ساختاری
هفتکشور تبیین شده و عناصر روایی چون طرح، شخصیتها و ویژگیهای داستانی و همچنین، میزان اقتباسش از دیگر آثار مورد تحلیل قرار گرفته است. شناخت اجزای سازندۀ حکایات هفتکشور و همبستگی این عناصر با هم و با کل حکایات در جهت شکلشناسی حکایات مهمترین هدف این پژوهش است. بررسی شیوۀ حکایات نشان میدهد که بیشترین بازدهی کشمکش در نوع ذهنی حکایات است که این موضوع نشاندهندۀ اهمیت عنصر خرد در هفتکشور است. گرهگشایی در پایان تمام حکایات با راهنماییهای یاریگرانی نظیر حکیم مشاور و کنش شخصیتها انجام میشود. براساس نتایج این پژوهش با وجود تفاوت در نتیجهگیری از حیث اهداف کاربردی و اندیشهای که زیربنای همۀ حکایتهاست، بهطور کلی تمامی آنها وحدت دارند و تفکری غالب، همه را به یکدیگر پیوند میدهد. پایان حکایتها نیز بسته است.
هفتکشور تبیین شده و عناصر روایی چون طرح، شخصیتها و ویژگیهای داستانی و همچنین، میزان اقتباسش از دیگر آثار مورد تحلیل قرار گرفته است. شناخت اجزای سازندۀ حکایات هفتکشور و همبستگی این عناصر با هم و با کل حکایات در جهت شکلشناسی حکایات مهمترین هدف این پژوهش است. بررسی شیوۀ حکایات نشان میدهد که بیشترین بازدهی کشمکش در نوع ذهنی حکایات است که این موضوع نشاندهندۀ اهمیت عنصر خرد در هفتکشور است. گرهگشایی در پایان تمام حکایات با راهنماییهای یاریگرانی نظیر حکیم مشاور و کنش شخصیتها انجام میشود. براساس نتایج این پژوهش با وجود تفاوت در نتیجهگیری از حیث اهداف کاربردی و اندیشهای که زیربنای همۀ حکایتهاست، بهطور کلی تمامی آنها وحدت دارند و تفکری غالب، همه را به یکدیگر پیوند میدهد. پایان حکایتها نیز بسته است.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات داستانی عامه
دریافت: 1399/4/19 | پذیرش: 1399/8/19 | انتشار: 1399/11/10
دریافت: 1399/4/19 | پذیرش: 1399/8/19 | انتشار: 1399/11/10
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |