دوره 7، شماره 26 - ( 1398 )                   جلد 7 شماره 26 صفحات 263-241 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23454466.1398.7.26.4.2

XML English Abstract Print

نمودها، کارکردها و تجلّی های فرّ کیانی در قصّه های ایرانی
سحر یوسفی1 ، محمّد ایرانی 2، خلیل بیگ زاده3 ، امیرعباس عزیزی فر3
1- دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه.
2- عضو هیات علمی دانشگاه رازی، کرمانشاه ، moham.irani@gmail.com
3- عضو هیات علمی دانشگاه رازی، کرمانشاه.
چکیده:   (5743 مشاهده)
قصه‌های عامه یکی از انواع جذاب و پُرکشش فرهنگ و ادبیات عامه است که به­شکل روایت‌های شفاهی و کهن گزارش شده‌اند. فر کیانی از مفاهیم برجسته در باورهای اساطیری و حماسی است که در قصه­های عامه نیز نمود یافته ­است. هرچند نمونه­های بارز، پادشاهان فره­مند در اساطیر و حماسه، فر خود را به­شکل موروثی کسب کرده­اند؛ اما این شکل تنها شیوۀ کسب فر کیانی نیست. این نوشتار به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی می­کوشد تا ماهیت فر کیانی را در مجموعۀ چهار جلدی قصه­های ایرانی بکاود. مطالعۀ قصه­های ایرانی و استخراج نمونه­های متعدد از پادشاهان قصه­ها نشان می­دهد که ماهیت، تجلی­ها، اشکال و ویژگی­های فر کیانی تا چه پایه کارکردهای اسطوره­­ای­شان را در قصه­های ایرانی حفظ می­کنند. فر کیانی در قصه­ها اغلب به­شکل موروثی است، نمونه­هایی هم وجود دارد که این موهبت به­شکل موقت یا دائمی از پادشاه گرفته می­شود. با این حال، اندیشه­های امیدبخش فرهنگ عامه در بستر داستان­ها امکان رسیدن طبقات فرودست جامعه را به مرتبۀ پادشاهی و فره­مندی فراهم می­سازد. از آنجا که قصه­ها به­سبب غنا و دیرینگی­شان در ناخودآگاه جمعی بشر ریشه دارند، افزون بر تجلی­های مادی و معنوی که برای فر کیانی در قصه­ها وجود دارد، ویژگی بخت­یاری اشخاص فره­مند هم بستری برای ظهور انگاره­های کهن‌الگویی فراهم­ می­سازد.
 
واژه‌های کلیدی: فرّ کیانی بخت یاری انگاره های کهن الگویی قصّه های ایرانی
متن کامل [PDF 561 kb]   (1451 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: ادبیات عامه
دریافت: 1397/9/17 | پذیرش: 1398/2/3 | انتشار: 1398/3/25
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.