قصّه‌های عامیانه گزارشگر سرگذشت‌ها و ماجراهای افرادی از طبقات مختلف اجتماعی و عموما کم‌آوازه است که برحسب تصادف، با وقایع و حوادثی عبرت‌انگیز، حکمت‌آمیز و شگفت رو به رو شده اند. این قصّه‌ها جلوه گاه فرهنگ هر ملت است و از آرزوها و تخیلات توده مردم سرچشمه می گیرد. درواقع، سرچشمۀ این قصّه ها، باورها و آیین های آغازین انسان هاست. ظهور عوامل و نیروهای ماوراء طبیعی نظیر وجود قصرهای مرموز، باغ‌های سحرآمیز، چاه‌ها و فضاهای تیره و تار، دیو، پری، اژدها، سحر، رعد و برق، سعد و نحس، خواب‌های گوناگون، داروی بیهوشی و رمل و اسطرلاب و و نظایر آن از عناصر اصلی و سازندۀ اغلب قصّه های ایرانی و کلاً قصّه هایی است که در مشرق زمین و سرزمین‌هایی چون هند، به وسیلۀ قصّه نویسان ساخته و پرداخته شده است.
از جملۀ قصّه های عامیانۀ آشنا، قصۀ امیرارسلان نامدار است که آخرین قصۀ عامیانۀ فارسی با ویژگی‌های قصۀ کهن است. در این قصّه، عمدۀ ویژگی‌های قصۀ عامیانۀ فارسی خصوصا جادو، بروز یافته است. جادو به ترفندهایی گفته می‌شود که در قصّه‌ها برخی افراد انجام داده و می‌توانند از طریق این ترفندها قوانین طبیعت را تغییر داده و کارهایی خارق‌العاده انجام دهند. در این گونه قصّه‌‌ها، جادوگران می‌توانند افراد را طلسم کنند، جادوهای دیگر را خنثی کنند و در شکل و ظاهر افراد و اجسام تغییر به‌وجود بیاورند(پیکرگردانی) و یا حوادث آینده را پیشگویی کنند. نویسندگان بر آنند تا جادو و جادوگری را به عنوان یکی از ویژگی‌های قصۀ عامیانه در این اثر مورد تحقیق و بررسی قرار دهند

واژه‌های کلیدی: امیر ارسلان نامدار، جادو، طلسم، پیکرگردانی، پیشگویی

متن کامل [PDF 432 kb]   (4568 دریافت)